zondag 12 augustus 2012
Ch’ti is de benaming voor inwoners van de regio Frans Vlaanderen die grenst aan Belgisch Vlaanderen. Het is een willekeurige benaming die niet echt gebaseerd is op antropologische criteria. Het woord ch’ti of ch’timi zou in de Eerste Wereldoorlog uitgevonden zijn door de poilus, de Franse soldaten die naar het slagveld in Noord-Frankrijk gestuurd werden maar daar niet vandaan kwamen. Zij verstonden de lokale inwoners maar moeilijk. Het woord Ch’ti kwam voort uit de dialoog: “Chést ti? – Ch’est mi” oftewel “Ben jij dat? – Ja dat ben ik”.
Mijnwerkers en fabriekswerkers gebruikten de term daarna als geuzennaam.
Het dialect van de Ch’ti heet Cht’mi, een Gallo-Romeinse taal waarvan de officiële naam Picard is. De Ch’ti spreken de c uit als sj en zeggen mi in plaats van moi en ti in plaats van toi.
In het voorjaar van 2008 was de Franstalige wereld in de ban van de film Bienvenue chez les Ch’tis van en met de acteur Dany Boon. Met een voor Franse begrippen bescheiden budget van elf miljoen euro, trok de redelijk saaie komedie in korte tijd 20,3 miljoen bezoekers, net niet genoeg om Titanic te verslaan als best bezochte film ooit. De totale opbrengst van de speelfilm zou uit kunnen komen op het duizelingwekkende bedrag van een kwart miljard euro (ter vergelijking: het budget van alle Nederlandse speelfilms samen bedroeg in 2007 nog geen 60 miljoen euro en de opbrengst iets meer dan 21 miljoen euro). Het verhaaltje is relatief simpel: een ambtenaar van La Poste wordt voor straf overgeplaatst vanuit het zonnige zuiden naar het koude noorden. Tegen verwachting in blijken de noorderlingen helemaal niet zo vreselijk als gedacht en bovendien is het er ook niet zo koud. Door de Ch’ti-rage zijn veel Fransen de regio Nord-Pas de Calais gaan bezoeken.